KURUMSAL ÇÖZÜMLER
Son Akşam Yemeği tablosu, sanat tarihinde efsanevi bir sahne olarak kabul edilen ve izleyicileri büyüleyen bir başyapıttır. Rönesans döneminin ünlü İtalyan ressamı Leonardo da Vinci tarafından yaratılan bu muhteşem eser, hem dini hem de sanatsal açıdan büyük bir öneme sahiptir.
Tablo, Hz. İsa'nın son akşam yemeğini havarileriyle birlikte yediği anı canlandırır ve bu sahneyi olağanüstü bir ustalıkla betimler. Sadece bir tuval üzerine yapılan bu büyük resim, detaylara verilen özen, figürlerin canlılığı ve kullanılan sembolik öğelerle sanatseverleri derinden etkilemiştir. Son Akşam Yemeği tablosu, hem sanatın hem de insanlık tarihinin en ikonik ve etkileyici eserlerinden biri olarak anılır.
Son akşam yemeği tablosu konusu aslında Hristiyan Yeni Ahit’inde anlatılan bir olayın görsel bir yorumudur. Hazreti İsa ile Havarilerinin Yahuda tarafından ihanete uğramadan önce yedikleri son yemektir.
Eser Hazreti İsa’nın onlardan bir tanesinin kendisine ihanet edeceğini belirtmesinden sonra, havarilerin tepkisini göstermektedir. Eşsiz bir yapısı olan bu sanat eserini ortaya çıkarmak için Leonardo da Vinci oldukça kapsamlı bir araştırma yapmıştır. Yemekhanenin duvarında olan sahneyi kuru boyamış, böylece geleneksel fresk boyama metodunu ter etmiştir.
Sanatçı figürleri ayrıntılar da dahil üzere oldukça gerçekçi şekilde yapmış istemiştir. Bu bakımdan altın ve gümüş folyo izleri de yer almaktadır. Eserin en son restorasyonu 1999 senesinde tamamlanmıştır. Orijinal renklere mümkün olduğu kadar yakın yapabilmek, freskleri restore edebilmek için bilimsel teknikler kullanılmıştır. Böylece boya izleri ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır.
1463 ile 1483 seneleri arasında Kraliyet Ailesi Dominik Manastırı Santa Maria Delle Grazie’yi inşa etmiştir. Son Akşam Yemeği Tablosu da bu manastırın yemekhanesinde keşişlerin yemek için bir araya geldiği kafeteryada yer almaktadır.
Tablo özellikle Hazreti İsa’nın güneş doğmadan önce kendisine havarilerden birinin ihanet edeceğini söylemesinden saniyeler ardından, havarilerinin tepkisini göstermektedir. Söz konusu konu 15. yüzyıl İtalya’sında gerek manastır gerekse diğer kutsal yerlerin yemekhanesinde yaygın şekilde kullanılmıştır. Bu bakımdan tablonun konusu yalnızca bu manastıra özel değildir. Klasik yağlı boya tablo olarak da ifade edebileceğimiz bu tablo, geçmişten günümüze kadar ününü sürdürmektedir.
Son Akşam Yemeği Tablosu karakterleri soldan sağa doğru incelendiğinde toplamda 13 kişi olduğu görülmektedir. Sırasıyla bunlar şöyledir:
• Bartholomew • James Minor • Andrew • Peter • Judas • John • Hazreti İsa • Thomas • James Major • Philip • Matthew • Thaddeus • SimonSon Akşam Yemeği Tablosu zaman içinde belirli bir anı açıklamaktadır. 12 adam verilen habere farklı şekillerde tepkiler göstermektedir. Bu tepkiler de soldan sağa şu şekildedir:
• Batholomew, James Minor ve Andrew ilk üçlü grubu meydana getirir. Bunlar şaşkın bir ifade takınmıştır. Andrew, ellerini dur işareti yapacak şekilde kaldırmaktadır. • Bir sonraki üçlü grubu Yahuda, Petrus ve Yuhanna oluşturmaktadır. Yahuda’nın yüzü gölgede olup Peter gözle görülür şekilde kızgındır. John ise bayılacak gibi resmedilmiştir. • Hazreti İsa tam ortada yer almakta olup sakin bir yapısı bulunmaktadır. • Thomas, James Major ve Philip bundan sonra yer almaktadır. Thomas tedirgin, James Major şaşkın Philip ise açıklama arıyor gibi görünür.Son olarak Matthew, Thaddeus ve Simon son üçlü gruptur. Matthew ve Thaddeus açıklama için Simon’a dönmüştür. Kolları ise Hazreti İsa’ya doğru dönmüştür.
Yağlı boya tablolara karşı merakınız varsa, “Yağlı Boya Tablo Alırken Dikkat Edilmesi Gereken İpuçları” başlıklı içeriğimiz de ilginizi çekebilir.
Son Akşam Yemeği Tablosu sembolleri bakımından da oldukça zengindir. Bu kapsamda pek çok figür vardır ve tuz dökülmesidir. Orijinal resimde zor görülse de dikkat edilirse fark edilebilmektedir. Judas’ın hemen sağ kolunun yanında bulunmaktadır. 16. yüzyılda dökülen tuzun kötü bir alamet olduğu bilinmektedir.
Bunun dışında Hazreti İsa portresi de yer almaktadır. 12 öğrencinin onun dehşet verici haberine çılgınca tepki vermektedir. Hazreti İsa ise sakin bir şekilde oturmaktadır. Bir diğer figür ise Philip’in haberidir. Karakter burada eli ile kendisini işaret etmektedir. Sofrada yemek için uzanan ellere bakıldığı zaman Hazreti İsa ve Yahuda görülmektedir.
Hazreti İsa’nın solunda yer alan üç figür ise daha sonra onun tutuklanmasını durdurmak üzere, bir askerin kulağını yaralayacak olan kişi, yani Petrus’tur.
Son Akşam Yemeği Tablosu içerisinde Yahuda diğerlerine göre farklı resmedilmiştir. Çünkü 12 havari arasından yüzü neredeyse tamamen gizlenmiş, fark edilmeyen tek kişi odur. Özellikle her yüzün duygularından hareket eden resimde ilgi çekicidir.
Kendisinin bir eli Hazreti İsa’nın kimliğini düşmanlara açıklamak için aldığı 30 parça gümüşü ima etmekteyken bir eli ise ekmeğe uzanmaktadır.
Son Akşam Yemeği Tablosu içerisinde Hazreti İsa’nın sağ kolunda yer alan figür kolay bir şekilde tanımlanabilen bir cinsiyet değildir. Burada temel olarak sakal, kellik gibi durumlar erkeklik ile bağdaştırılmamıştır. Ancak buna rağmen karakter olarak kadınsı bir şekilde tasvir edilmiştir.
Etkinlikte olmasına karşılık Mecdelli Meryem dört İncil’in hiçbirinde masadakiler içinde bulunmamaktadır. İncil’e göre rolü küçük bir destekleyici olarak görülmektedir. John ise diğerleri ile beraber masada yemek yerken tanımlanmaktadır.
Bunun yanı sıra Katolik Roma 15. yüzyıl sonlarından itibaren rekabet halindeki dini inançlar bakımından bir aydınlanma döneminde olmamıştır. Engizisyon 12. yüzyıl sonlarında Fransa’da başlamış, İspanya’da ise 1478’e görülmektedir. Bu tablonun resmedilmesinden 50 sene sonra ise II. Paul Roma’da Kutsal Engizisyon Cemaatini kurmuştur.
Son Akşam Yemeği Tablosu ortaya çıkarıldığı tarihten günümüze kadar aslında kesintisiz olarak ulaşmamıştır. Çünkü tarihin farklı dönemlerinde çok sayıda yeniden boyanmıştır. Bunun yanı sıra uğradı tahripler de bulunmaktadır.
Bu bakımdan Leonardo da Vinci’nin eserine zaman kazandırmak için seçtiği bu boyama yöntemi zamana mal olmuştur. Yemekhane duvarı sayısız kere tekrar boyanmak zorunda kalınmıştır. Tarihte yaşanan farklı olaylar da tabloyu bozmuştur. Örnek olarak 1652 yılında resmin asılı olduğu duvar boyunca manastır bir kapı inşa etmiştir. Bunun sonucunda Hazreti İsa’nın ayakları dahil bazı detaylar kesilmek durumunda kalınmıştır. Dolayısıyla Son Akşam Yemeği Tablosu günümüzde tam anlamıyla eksizsiz bir eser değildir. Ancak yağlı boya tablo modelleri arasında en çok bilinenlerden birisidir.
Leonardo da Vinci Son Akşam Yemeği Tablosu için çok sayıda önemli hazırlık çizimleri gerçekleştirmiştir. Farklı insanlar ve bunların değişik yüz ifadeleri ve hareketlerinin nasıl ortaya çıktığını incelemiştir. Bunlar 12 havari tasvirleri için yapılmıştır.
Onların yüz özellikleri görünüşe göre Milano çevresindeki sıradan insanlardan alınmıştır. Bazı kaynaklar Vinci’nin Judas’ın figür özelliklerini belirtmek için gerçek bir suçlu bulduğunu dahi belirtmektedir. Bunun için Milano’da bulunan hapishaneleri dolaştığı söylenmektedir.
Son Akşam Yemeği Tablosu önemli bir bölümünü kopyaları oluşturmaktadır. Seneler boyunca bu eserin çok sayıda kopyası hazırlanmıştır. Örnek olarak Londra-Kraliyet Sanat Akademisi’nde yer alan Giapietrino (1520) bunlardan bir tanesidir. Aynı yıla ait St. Ambrogio Kilisesi’nde yer alan bir kopya da yine bulunmaktadır.
Her iki sanatçının hayatı ve çevresinde muhtemelen Leonardo da Vinci’nin yardımcıları olarak görev aldığı söylenmektir. Özellikle Giamppietrino’nun kopyası, 1970’lerde yapılan büyük bir restorasyon çalışması için kullanılmıştır.
Ayrıca doğrulanmamış olmasına karşılık Son Akşam Yemeği Tablosu mevcut olan üç kopyasının, Vinci’nin yardımcıları’nca yapıldığı düşünülmektedir. Belçika’daki Leonardo Da Vinci Müzesi bunlardan bir tanesidir.
Napoleon Bonaparte ve askerleri 18. yüzyılda Milano’yu işgal etmiştir. Bunun sonucunda alan atlar için bir ahır haline getirilmiştir. Bu bakımdan ala da oldukça fazla hasar görmüştür.
Ahır olmasının yanı sıra manastır aynı zamanda bombalanmıştır . Son Akşam Yemeği Tablosu bundan da zarar görmüştür. İkinci Dünya Savaşı esnasında müttefik kuvvetler burayı bombalamıştır .Bunun sonucunda tablo neredeyse yok olmuştur.
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Last_Supper_(Leonardo)
https://www.walksofitaly.com/blog/art-culture/facts-about-da-vincis-last-supper
