KURUMSAL ÇÖZÜMLER
Şeker Ahmet Paşa
Türk resim sanatının öncülerinden olan Şeker Ahmet Paşa, küçük yaşta başladığı eğitim hayatında resme ilgi duymuş ve eğitim aldığı Tıbbiye Mektebi’nde resim öğretmenliğine kadar yükselmiştir. Bu nedenle resim alanındaki becerisini her dönem geliştirmiş, Türk resim sanatına pek çok katkı sağlamıştır. Barbizon ekolü olarak adlandırılan resim ekolünden etkilenen Şeker Ahmet Paşa, manzara resmi türünde önemli çalışmalara imza atmıştır. Şimdi Şeker Ahmet Paşa’nın hayatı, eserleri ve tabloları hakkında pek çok detaydan söz edeceğiz.
Osmanlı Devleti’nin en önemli ressamlarından olan Şeker Ahmet Paşa, 1841 tarihinde Üsküdar’da dünyaya gelmiştir. Gerçek adı Ahmet Ali olan ünlü Türk ressam; Osmanlı döneminin ressamlıkla birlikte en önemli asker ve bürokratları arasında yer almıştır. Osmanlı’nın eğitim anlayışının kalitesinden faydalanan, küçük yaşlardan itibaren kendini pek çok alanda geliştiren Şeker Ahmet Paşa, tahsiline ilk olarak Üsküdar İptidai Mektepleri arasında yer alan mekteplerden birinde başlamıştır. Daha sonra 1855 tarihinde Tıbbiye Mektebi’ne başlayan Ahmet Paşa, resme olan ilgisini keşfetmiştir. Hocalarının da bu ilgiyi keşfetmesi sonrasında o dönem görevde olan resim hocasının yardımcısı olarak görevlendirilmiştir.
Tıbbiye Mektebi’nde tıp alanında kendini geliştiren Şeker Ahmet Paşa, daha sonra Harbiye Mektebi’ne geçerek, perspektif ve anatomi gibi alanlarda eğitim almıştır. Ayrıca iyi bir asker ve bürokrat olmasında Harbiye Mektebi’nin de rolü son derece büyük olmuştur. Dönemin padişahı olan Sultan Abdülaziz tarafından resme olan ilgisi keşfedilince, Sultan Abdülaziz kendisini resim alanında tahsil alması için Paris’e göndermiştir. Paris’te tahsili boyunca Boulanger ve Gerome’un atölyelerinde çalışan Şeker Ahmet Paşa, 1871 yılında ise İstanbul’a dönmüştür.
Küçük yaşlardan itibaren resme büyük ilgisi olan Şeker Ahmet Paşa, Sultan Abdülaziz tarafından Paris’e tahsil için gönderildiğinde, çok büyük resim üstatlarından dersler almıştır. Mekteb-i Osmaniye’de tahsil gördükten sonra Paris Güzel Sanatlar Akademisi’nde tahsiline devam etmiştir. Aldığı eğitimler ile resim alanında deneyimini artıran Şeker Ahmet Paşa, Paris Uluslararası Fuar Sergisi’nde yağlı boya tablolarını da sergilemiştir. İstanbul’a dönerek Sultanahmet’te bulunan Sanat Mektebi’nde resim öğretmeni olarak görev almış ve 1873 tarihinde Türk ve yabancı ressamlardan oluşan bir sergi açmıştır. Ayrıca bu sergi Osmanlı döneminde açılan ilk resim sergisidir. Şeker Ahmet Paşa eserleri ise aşağıdaki gibidir:
Tepe Üzerindeki Kale
Narlar ve Ayvalar Tablosu
Yelkenliler
Karpuz Dilimli ve Üzümlü Natürmort
Manzara
Ağaçlar Arasında Karaca
Ormanda Geyik
Manolya ve Meyveler
Talim Yapan Erler
Osmanlı döneminin en önemli ressamlarından ve Türk resim anlayışının en büyük aktarıcılarından olan Şeker Ahmet Paşa, 66 yıllık yaşamında pek çok kıymetli resme imza atmıştır. Aynı zaman iyi bir asker ve bürokrat olan Şeker Ahmet Paşa, bu özelliği sayesinde dönemin en önemli kişilikleri arasında yer almıştır.
Manzara ve doğayı resimlerine yansıtan Şeker Ahmet Paşa, natürmort çalışmaları ile de öne çıkmıştır. Bu nedenle özellikle natürmort ve manzara tekniklerinin en önemli aktarıcıları arasında yer almıştır. Klasik ve romantik anlayıştan kopmayan, resimlerinde çok az çizgilere yer veren Şeker Ahmet Paşa, primitif olarak bilinmektedir. Yani çalışmalarında ilkel teknikleri kullanmakta ve bu şekilde doğallıktan yana adımlar atmaktadır. Şeker Ahmet Paşa’nın yaptığı ve büyük beğeni toplayan tabloları ise aşağıdaki gibidir:
Ormanda Yol
Manzara
Yelkenliler
Talim Yapan Erler
Ormanda Geyik
Tepe Üzerindeki Kale
Narlar ve Ayvalar Tablosu
Hisar ve Evler
Erenköy Civarında Tren İstasyonu
Ayva ve İncirler
Ormanda Oduncu
Otoportre
Askeri kariyerini başarıyla sürdüren ve iyi de bir bürokrat olan Şeker Ahmet Paşa, resme olan ilgisini hiç kaybetmemiş ve uluslararası tahsiller almıştır. Bu nedenle batılı anlamda resim sanatının Türklerde gelişmesi için son derece önemli çalışmalara imza atmıştır.Günümüzde ise çoğu resim sanatçısı Şeker Ahmet Paşa'nın eserlerinden esinlenerek özellikle manzara yağlı boya tablolar üzerine bir çok eser üretmiştir. Şeker Ahmet Paşanın sunmuş olduğu bu eserler birçok sanatçıya sanatları için yol göstermiştir.
Natürmort alanında yaptığı çalışmalar ile popüler olan Şeker Ahmet Paşa, bu alanın en önemli ressamları arasında gösterilmektedir. Yani dalından koparılmış meyveleri çeşitli şekillerde resmetmeyi çok seven Şeker Ahmet Paşa, bunun yanında manzara resimlerinde de oldukça başarılı olmuştur. Öyle ki Talim Yapan Erler, Erenköy Civarında Tren İstasyonu ve Ormanda Geyik gibi tablolarında, bu başarısını göstermiştir. Hayatı boyunca askerlikten kopmayan Paşa, aynı zamanda resim alanında Osmanlı’da pek çok ilklere imza atmıştır. Şeker Ahmet Paşa’nın resim alanında yaptığı çalışmalar ise şu şekildedir:
Paris Uluslararası Fuar Sergisi’nde resimlerini sergilemiştir.
Sultanahmet’teki Sanat Mektebi’nde resim öğretmenliği görevini üstlenmiştir.
Osmanlı’da ilk sergi olan Mekteb-i Sanayi Sergisi’ni açmıştır.
İkinci sergisini ise 1875 tarihinde Çemberlitaş’ta açmıştır.
Padişah yaverliği yaptığı dönemde manzara resimlerinden uzaklaşarak daha çok natürmort çalışmalarını gerçekleştirmiştir.
Türk sanat anlayışının en önemli kişiliklerinden bir tanesi olan Şeker Ahmet Paşa, son derece iyi bir tahsile sahip olup, askeri çıkışlıdır. Bu nedenle padişah yaverliği görevini de üstlenerek, şu anki ismiyle Tuğgeneral ve Tümgeneral görevlerine kadar yükselmiştir. Ancak bu süreçte resme olan aşkından vazgeçmemiş ve daima resim yapmıştır. Resimlerini bulunduğu ortama göre farklılaştıran Şeker Ahmet Paşa, yaverlikten önceli dönemlerde daha çok manzara resimleri yaparken, yaverlik döneminde natürmort çalışmalarına imza atmıştır.
Barbizon ekolünden etkilenen Şeker Ahmet Paşa, bu sebeple açık havada resim yapmaktan çok zevk almıştır. Barbizon ekolünün ismi ise ekolün ortaya çıktığı Barbizon kentinden gelmektedir. Bunun yanında doğallıktan yana olan ve sanatta ilkellik ile öne çıkan Şeker Ahmet Paşa, bu sebeple yeni tekniklerden ziyade eski teknikler ile son derece başarılı sonuçlar elde etmiştir. Bunun için tablolarında çizgilere pek fazla rastlanmaz. Fırça darbeleri ile çalışmalarını gerçekleştirmiştir. Sınırlara bağlı kalmadan, resimlerinde özgürlüğü, doğallığı vurgulamıştır. Ayrıca Şeker Ahmet Paşa, 66 yıllık hayatına askeri ve sanat alanında pek çok başarı sığdıran önemli bir ressamdır. Natürmort yağlı boya tablolarıyla modern Türk resim sanatının öncülerinden biri olmuştur.
Gerçek adı Ahmet Ali olmasına karşın son derece nazik ve kibar bir kişilik olduğundan Şeker lakabı takılmıştır. Bu nedenle tarihte ismi Şeker Ahmet Paşa olarak adlandırılmıştır. 66 yıllık hayatına askeri ve sanat alanında pek çok başarı sığdıran Şeker Ahmet Ali Paşa, 5 Mayıs 1907 tarihinde hayatını kaybetmiştir. Cenazesi Eyüp semtinde yer alan Sokollu Mehmet Paşa Türbesi’nde yer almaktadır.
